Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki (Siostry Salezjanki) rozpoczęło swoją misję wychowawczą na ziemiach polskich w listopadzie 1922 r. od opieki nad dziećmi osieroconymi w wyniku I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Dziś gdy Zgromadzenie przeżywa jubileusz 100-lecia działalności w Polsce, otworzyła się przed nami perspektywa objęcia opieką kobiet, matek i dzieci uciekających przed wojną na Ukrainie. Obie inspektorie polskie Sióstr Salezjanek[1] wyszły naprzeciw potrzebującym z taką pomocą, jaka tylko była możliwa.
Parę słów o pomocy humanitarnej udzielonej przez Inspektorię Warszawską Sióstr Salezjanek (według danych na 31 marca 2022 r.).
Wstępnie przygotowałyśmy 100 miejsc na przyjęcie uchodźców, jednak potrzeby okazały się większe. Od początku kryzysu wywołanego przez wojnę udzieliłyśmy schronienia 156 osobom, z których 60 przebywało w naszych domach przejściowo, na ogół do tygodnia, natomiast 96 osób zatrzymało się u nas dłużej niż tydzień. Wiele z nich dotąd przebywa w domach Inspektorii, czekając na możliwość powrotu do ojczyzny. W tej grupie znalazło się 73 dzieci. Dodatkowo przyjęłyśmy do naszych oratoriów, świetlic, przedszkoli i szkół 45 dzieci.
11 z 19 domów Inspektorii dało uchodźcom mieszkanie u siebie, wprowadzając ich za klauzurę zakonną, ponieważ nie dysponujemy oddzielnymi, wolnymi pomieszczeniami. Wpłynęło to znacząco na codzienne życie wspólnot, które dostosowały swój rytm do potrzeb uchodźców, doposażyły przeznaczone dla nich miejsca w akcesoria kuchenne oraz inne sprzęty konieczne do codziennego funkcjonowania. Do zwykłych zadań sióstr doszło towarzyszenie konkretnym osobom, organizacja życia, załatwianie bieżących spraw. Łącznie 16 domów Inspektorii udzieliło pomocy bezpośrednio, natomiast wszystkie włączyły się w zbiórki i pomoc duchową.
Formy pomocy były i są różne. Podstawowe to: nocleg, zakwaterowanie – udostępnienie pomieszczeń do codziennego funkcjonowania, wyżywienie, zaopatrzenie w artykuły pierwszej potrzeby. Inne: informowanie, pomoc w sprawach organizacyjnych, załatwieniu dokumentów, pomoc finansowa, pomoc w zapisaniu dzieci do szkoły, opieka nad dziećmi w oratoriach, przyjęcie dzieci do naszych szkół i przedszkoli, zatrudnienie kobiet z Ukrainy w naszych placówkach, organizacja zbiórek, transport i dystrybucja środków do punktów pomocy na granicy i na Ukrainie, transport uchodźców do dalszego celu podróży, pomoc w organizacji spotkań dla uchodźców, wolontariat na dworcu PKP, przygotowanie posiłków.
Uchodźcy trafiali do nas dzięki współpracy z Caritas Polska, samorządami terytorialnymi, poprzez nasze Stowarzyszenie VIDES Polska, także poprzez siostry salezjanki z Ukrainy i osoby współpracujące z naszymi działami. Ta sytuacja poszerzyła i wzmocniła dotychczasową sieć współpracy: warto tu wspomnieć takie instytucje współdziałające, jak GOPS, parafie, ZHR.
Przełożona Generalna naszego Zgromadzenia, s. Chiara Cazzuola, od początku wojny na Ukrainie z ogromną troską i zaangażowaniem zajęła się organizacją pomocy siostrom za wschodnią granicą (Lwów, Kijów, Odessa) oraz nam, jako przyjmującym uchodźców bezpośrednio. Dom Generalny w Rzymie udzielił dużego wsparcia finansowego z przeznaczeniem na pomoc uchodźcom. Na oficjalnej stronie Zgromadzenia, pod adresem: www.cgfmanet.org i https://www.cgfmanet.org/donazioni-online/, trwa zbiórka na rzecz Ukrainy.
Od 12 do 16 marca 2022 r. przebywała w Polsce s. Lidia Strzelczyk, wizytatorka i specjalna wysłanniczka Przełożonej Generalnej i jej Rady. Przyjechała z Rzymu, aby na miejscu poznać sytuację i faktyczne potrzeby w obu inspektoriach. Spotkała się z siostrami, które opowiedziały jej o swojej pracy z uchodźcami i o planach na przyszłość. Relacja z tej wizyty znajduje się pod adresem: https://www.cgfmanet.org/infosfera/cittadinanza/luci-di-speranza-per-lucraina/ Na stronie Zgromadzenia możemy znaleźć szereg wiadomości na temat zaangażowania w pomoc Ukrainie.
Zbiórkę na rzecz pomocy uchodźcom prowadzą także nasze instytucje: Stowarzyszenie VIDES Polska (https://cmw.waw.pl/o-nas/vides/) oraz Fundacja Razem dla Wychowania (https://cmw.waw.pl/o-nas/fundacja-razem-dla-wychowania/).
Na koniec fragment wywiadu z s. L. Strzelczyk, która mówi: Myślę, że znajdujemy się w sprzyjającym czasie, który Pan nam ofiarowuje, abyśmy dali z siebie to, co najlepsze. Ta sytuacja zobowiązuje nas do tego, byśmy stali się „Kościołem wychodzącym” i „szpitalem polowym”, jak mówi papież Franciszek. Dla nas jest to szkoła życia. Pomimo dramatu, którego doświadczamy, jest wiele świateł i chcemy być znakami nadziei dla uchodźców, dla wolontariuszy i dla nas, Córek Maryi Wspomożycielki.
[1] Zgromadzenie Córek Maryi Wspomożycielki, czyli Siostry Salezjanki, prowadzi działalność w Polsce w dwu inspektoriach: Inspektorii Warszawskiej z siedzibą w Łomiankach oraz Inspektorii Wrocławskiej z siedzibą we Wrocławiu.
